ปีงบประมาณ
2533
ชื่อโครงการ
นโยบายสี่ทันสมัยในสาธารณรัฐประชาชนจีน
ผู้ทำวิจัย
รองศาสตราจารย์ วันรักษ์ มิ่งมณีนาคิน
จำนวน
75 หน้า
บทคัดย่อภาษาไทย
เมื่อเติ้งเสี่ยวผิงกลับเข้ามามีอำนาจอีกครั้งใน ปี 1977
เขาได้ผลักดันให้มีการประกาศใช้นโยบายสี่ทันสมัยเพื่อพัฒนาประเทศจีนให้เป็นประเทศที่ทันสมัยใน
4 ด้าน คือ เกษตรกรรม อุตสาหกรรม
วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และการป้องกันประเทศภายใน ค.ศ.
2000 ทั้งนี้โดยกำหนดแผนแรกของสี่ทันสมัยไว้
อย่างไรก็ตาม หลังจากที่ดำเนินการไปได้เพียง
2 ปีกว่าก็ปรากฎว่ามีปัญหาต่างๆ เกิดขึ้นมากมาย
ซึ่งมีต้นเหตุที่สำคัญที่สุดเพียงประการเดียว นั่นคือ
ความรีบร้อนในการดำเนินการ
จึงขาดการเตรียมการทั้งในด้านการสร้างความรู้ความเข้าใจแก่ฝ่ายต่างๆ
ขาดการปรับปรุงการจัดองค์กร
ขาดบุคลากรที่มีความรู้ความชำนาญด้านวิทยาการสมัยใหม่
ขาดระบบการเงินการธนาคารที่ทันสมัยเพื่อรองรับการลงทุนที่ขยายตัว
ดังนั้นในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1980
จึงมีการประกาศใช้ "แผนปรับปรุงทางเศรษฐกิจระยะ
3 ปี ค.ศ.
1981-1983" เพื่อบรรเทาปัญหาต่างๆ และตั้งแต่ปี
1981 เป็นต้นไป
ดูเหมือนว่าทางการจีนรวมทั้งผู้นำจีนต่างก็มิได้เอ่ยถึงคำว่า "สี่ทันสมัย"
อีกต่อไป
ในแง่ของการศึกษาจึงอาจถือได้ว่าช่วงแห่งการใช้นโยบายสี่ทันสมัยนั้นคือช่วงปี
1978-1980
หลังจากนั้นต่อไปเป็นช่วงแห่งการปฏิรูปทางเศรษฐกิจ
การที่ทางการจีนตัดสินใจประกาศใช้แผนปรับปรุงทางเศรษฐกิจในปลายปี 1980 แสดงว่าผู้กำหนดนโยบายของจีนยอมรับบทเรียนจากการดำเนินงานพัฒนาอย่างเร่งรีบ
แต่ขณะเดียวกันผู้นำจีนส่วนใหญ่ก็ยังคงความใฝ่ฝันในการนำประเทศจีนให้ก้าวไปยืนอยู่แถวหน้า
อันเป็นระดับเดียวกับที่ประเทศอุตสาหกรรมทั้งหลายจับจองอยู่
แต่เนื่องจากจีนเป็นประเทศที่มีพื้นที่กว้างใหญ่ไพศาล
และมีจำนวนประชากรมากมายมหาศาล
การนำประเทศจีนไปสู่ความเจริญทางเศรษฐกิจระดับแถวหน้า
คงมิใช่งานที่ทำได้ง่าย
หากจะทำให้สำเร็จผู้นำจีนรุ่นนี้และรุ่นต่อๆ
ไปจักต้องเริ่มต้นโดยลงมือศึกษาทำความเข้าใจถ่องแท้
ไม่เพียงแต่ประวัติการพัฒนาเศรษฐกิจ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเท่านั้น
หากยังต้องรับรู้ถึงประวัติการพัฒนาสังคมและการเมืองของประเทศอุตสาหกรรมเหล่านี้ด้วย
เพื่อค้นให้พบถึงกุญแจสำคัญของความสำเร็จในการพัฒนาระบบสังคมของประเทศเหล่านี้
|